تاثیر واکسن ها در کنترل بیماریهای واگیر دار
واکسن‌ها یکی از مهم‌ترین ابزارهای پزشکی برای کنترل و پیشگیری از بیماریهای واگیردار هستند. تأثیر واکسن‌ها بر بهبود سلامت عمومی و کاهش شیوع بیماریهای عفونی به‌طور قابل‌توجهی اثبات شده است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین تأثیرات واکسن‌ها در کنترل بیماریهای واگیردار اشاره می‌شود:
1. ریشه‌کن کردن و کاهش شیوع بیماری‌ها
آبله: یکی از برجسته‌ترین مثال‌ها در این زمینه، ریشه‌کن شدن کامل بیماری آبله است. این بیماری، که قرن‌ها باعث مرگ میلیون‌ها نفر در سراسر جهان شده بود، در سال 1980 پس از یک کمپین جهانی واکسیناسیون توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO)، به طور کامل ریشه‌کن شد. این موفقیت نشان‌دهنده قدرت بی‌نظیر واکسن‌ها در ریشه‌کن کردن بیماری‌ها است.
فلج اطفال: واکسیناسیون جهانی علیه فلج اطفال، منجر به کاهش چشمگیر موارد این بیماری در سراسر جهان شده است. این بیماری که قبلاً عامل اصلی ناتوانی در کودکان بود، اکنون در آستانه ریشه‌کن شدن کامل قرار دارد.
2. کاهش موارد بیماریهای عفونی و مرگ‌ومیر ناشی از آنها
سرخک، سرخجه، اوریون: واکسن‌های ترکیبی MMR (سرخک، اوریون و سرخجه) به‌طور مؤثری شیوع این بیماری‌ها را در کشورهای مختلف کاهش داده است. در مناطقی که پوشش واکسیناسیون بالا است، این بیماری‌ها به ندرت دیده می‌شوند.
هپاتیت ب و هپاتیت آ: واکسن‌های هپاتیت ب و هپاتیت آ به‌طور قابل‌توجهی میزان عفونت‌های این ویروس‌ها و عوارض شدید ناشی از آنها مانند سرطان کبد را کاهش داده‌اند.
3. حفاظت از جوامع از طریق ایمنی جمعی
ایمنی جمعی (Herd Immunity): وقتی درصد زیادی از جمعیت یک منطقه واکسینه شوند، گسترش بیماریهای واگیردار به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد. این به ویژه برای حفاظت از افرادی که به دلایل پزشکی نمی‌توانند واکسن بزنند، مانند نوزادان، سالمندان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف، حیاتی است.
4. جلوگیری از بروز اپیدمی‌ها و پاندمی‌ها
آنفولانزا: واکسیناسیون سالانه علیه آنفولانزا، به جلوگیری از اپیدمی‌های فصلی کمک می‌کند و میزان مرگ‌ومیر و بستری‌های مرتبط با آنفولانزا را کاهش می‌دهد.
پاندمی کووید-19: واکسن‌های کووید-19 به‌طور چشمگیری در کنترل شیوع ویروس SARS-CoV-2 و کاهش شدت بیماری در مبتلایان مؤثر بودند. واکسیناسیون گسترده در بسیاری از کشورها منجر به کاهش موارد شدید بیماری، مرگ‌ومیر و نیز کاهش بار سیستم‌های بهداشتی شد.
5. تأثیرات اقتصادی و اجتماعی مثبت
واکسیناسیون نه تنها سلامت عمومی را بهبود می‌بخشد، بلکه بار اقتصادی ناشی از درمان بیماری‌ها و مراقبت از بیماران را کاهش می‌دهد. با جلوگیری از شیوع بیماری‌ها، واکسن‌ها هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم ناشی از بیماریهای واگیر را کاهش داده و بهره‌وری جامعه را افزایش می‌دهند.
6. پیشگیری از بیماریهای جدید و نوظهور
واکسن‌ها همچنین در پیشگیری از بیماریهای جدید و نوظهور نقش دارند. به عنوان مثال، واکسن‌هایی برای بیماری‌هایی مانند HPV (ویروس پاپیلومای انسانی) و زونا (شینگلز) توسعه یافته‌اند که از بروز این بیماری‌ها و عوارض مرتبط با آنها جلوگیری می‌کنند.
در مجموع، واکسن‌ها یکی از موفق‌ترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین راهکارها برای کنترل بیماریهای واگیر هستند و نقش حیاتی در بهبود سلامت جهانی دارند. افزایش پوشش واکسیناسیون و دسترسی به واکسن‌ها در جوامع مختلف همچنان یکی از اولویت‌های اصلی سازمان‌های بهداشت جهانی است.
نویسنده : زهرا سپهرم
سایت دارو باما وابسته به مرکز سلامت ایرانیان ارائه دهنده خدمات پزشکی و پرستاری در منزل در شهر تهران
خدمات این مرکز شامل :
ویزیت پزشک عمومی و متخصص در منزل
خدمات سونوگرافی در منزل
خدمات رادیولوژی در منزل
خدمات اکوی قلب در منزل
خدمات پرستاری در منزل
آزمایش خون در منزل
