عوارض تزریق آمپول اکسی توسین چیست؟
تزریق آمپول اکسی‌توسین، که به‌طور معمول برای تحریک انقباضات رحمی در طول زایمان، پس از زایمان برای کاهش خونریزی، یا به عنوان بخشی از درمان‌های پزشکی دیگر استفاده می‌شود، می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد. اگرچه اکسی‌توسین به طور کلی ایمن است، در برخی موارد ممکن است باعث بروز عوارض شود. این عوارض به دو دسته تقسیم می‌شوند: عوارض شایع و عوارض نادر ولی جدی.
1. عوارض شایع:
حالت تهوع و استفراغ: برخی افراد پس از تزریق اکسی‌توسین ممکن است دچار تهوع یا استفراغ شوند.
سردرد: سردردهای خفیف تا متوسط ممکن است به دنبال تزریق اکسی‌توسین رخ دهد.
افت فشار خون: اکسی‌توسین ممکن است باعث افت موقت فشار خون شود که با سرگیجه یا ضعف همراه است.
افزایش ضربان قلب (تاکی‌کاردی): این دارو می‌تواند باعث تپش قلب یا ضربان قلب سریع‌تر از حد معمول شود.
قرمزی پوست یا احساس گرما: برخی افراد ممکن است پس از تزریق احساس گرما یا قرمزی در پوست خود داشته باشند.
2. عوارض نادر ولی جدی:
پارگی رحم: در موارد نادر، استفاده از اکسی‌توسین برای تحریک انقباضات قوی رحمی می‌تواند منجر به پارگی رحم شود، به‌ویژه در زنانی که قبلاً سزارین یا جراحی رحمی داشته‌اند.
اختلالات در انقباضات رحمی (هیپراستیمولاسیون رحم): اکسی‌توسین ممکن است باعث تحریک بیش از حد رحم شود که منجر به انقباضات بسیار قوی، طولانی‌مدت یا نزدیک به هم می‌شود. این وضعیت می‌تواند برای جنین و مادر خطرناک باشد و باعث کاهش جریان خون به جنین شود.
آب آوردن ریه‌ها (ادم ریوی): در موارد نادر، اکسی‌توسین می‌تواند باعث تجمع مایع در ریه‌ها شود که به عنوان ادم ریوی شناخته می‌شود. این وضعیت به درمان فوری نیاز دارد.
واکنش‌های آلرژیک: برخی افراد ممکن است به اکسی‌توسین واکنش آلرژیک نشان دهند که می‌تواند شامل علائمی مانند خارش، بثورات پوستی، تورم صورت یا لب‌ها، یا مشکلات تنفسی باشد.
آب‌مسمومیت (Water Intoxication): اکسی‌توسین می‌تواند در برخی موارد به‌خصوص وقتی که با مقدار زیادی مایعات مصرف شود، باعث تجمع آب در بدن شود که می‌تواند منجر به کاهش سدیم خون (هیپوناترمی) و ایجاد مشکلات جدی مانند تشنج یا کما شود.
آریتمی‌های قلبی (بی‌نظمی ضربان قلب): تزریق اکسی‌توسین ممکن است باعث بی‌نظمی در ضربان قلب مادر یا جنین شود.
3. عوارض احتمالی در جنین:
فشار خون پایین: اکسی‌توسین ممکن است بر جریان خون جفتی تأثیر بگذارد و باعث کاهش فشار خون جنین شود.
افت ضربان قلب جنین: تحریک شدید رحم با اکسی‌توسین ممکن است باعث کاهش ضربان قلب جنین (دیسترس جنین) شود.
سندروم دیسترس تنفسی نوزاد (RDS): در برخی موارد، استفاده بیش از حد یا نامناسب از اکسی‌توسین ممکن است باعث مشکلات تنفسی در نوزاد شود.
4. احتیاط‌ها و موارد منع مصرف:
زنان با سابقه جراحی رحمی، بارداری چندقلو یا مشکلات خاص رحمی باید با احتیاط تحت درمان با اکسی‌توسین قرار گیرند.
پزشکان باید دوز اکسی‌توسین را به دقت تنظیم کنند تا از عوارض جدی جلوگیری شود.
نتیجه‌گیری:
اکسی‌توسین اگر به درستی و تحت نظارت دقیق استفاده شود، می‌تواند ابزاری مؤثر و ایمن برای تحریک زایمان یا کنترل خونریزی پس از زایمان باشد. با این حال، همانند هر دارویی، ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشد. در صورت بروز هرگونه علائم غیرعادی پس از تزریق، باید فوراً به پزشک مراجعه شود.
نویسنده: زهره محمدی
