عفونت سیتومگالوویروس

سیتومگالوویروس (Cytomegalovirus) یا به اختصار CMV، یک ویروس شایع از خانواده هرپس‌ویروس‌ها است که می‌تواند افراد را در هر سنی مبتلا کند. این ویروس معمولاً بدون علائم خاصی در افراد سالم ظاهر می‌شود، اما می‌تواند در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا در دوران بارداری به آن مبتلا می‌شوند، مشکلات جدی ایجاد کند.

 علائم سیتومگالوویروس

در بسیاری از افراد، سیتومگالوویروس بدون هیچ علائم مشهودی باقی می‌ماند. با این حال، برخی ممکن است علائمی مشابه با آنفلوآنزا یا مونوکلئوز را تجربه کنند، از جمله:

1. تب

2. خستگی شدید

3. گلودرد

4. درد عضلانی و مفاصل

5. بزرگ شدن غدد لنفاوی

 گروه‌های پرخطر

- زنان باردار: عفونت سیتومگالوویروس در دوران بارداری می‌تواند به جنین منتقل شود و به عنوان عفونت مادرزادی شناخته می‌شود. این می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند کم‌شنوایی، مشکلات بینایی، ناتوانی‌های ذهنی، یا حتی مرگ در نوزاد شود.

- افراد با سیستم ایمنی ضعیف: افراد مبتلا به HIV، کسانی که تحت درمان‌های سرکوب‌کننده سیستم ایمنی هستند (مانند بیماران پیوند عضو)، و افراد مبتلا به سرطان ممکن است به شکل‌های شدیدتر عفونت سیتومگالوویروس مبتلا شوند. این ویروس می‌تواند به اندام‌های داخلی مانند کبد، ریه‌ها، چشم‌ها و مغز حمله کند و عوارض خطرناکی ایجاد کند.

 انتقال ویروس

سیتومگالوویروس از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن فرد آلوده (مانند بزاق، ادرار، خون، شیر مادر، ترشحات تناسلی و مایعات آمنیوتیک) منتقل می‌شود. انتقال ویروس از طریق تماس نزدیک، رابطه جنسی، پیوند عضو و انتقال خون نیز امکان‌پذیر است.

 تشخیص

تشخیص سیتومگالوویروس از طریق آزمایش‌های خون، آزمایش ادرار، یا آزمایش بر روی مایعات دیگر بدن انجام می‌شود. در مواردی که پزشکان به عفونت CMV در جنین مشکوک هستند، ممکن است از آزمایش آمنیوسنتز استفاده کنند.

درمان

برای بیشتر افراد سالم، درمان خاصی نیاز نیست، زیرا سیستم ایمنی بدن قادر به کنترل ویروس است. با این حال، در موارد شدید یا برای افراد با سیستم ایمنی ضعیف، داروهای ضدویروسی مانند گان‌سیکلوویر (Ganciclovir)، والگان‌سیکلوویر (Valganciclovir)، سیدوفوویر (Cidofovir)، و فوسکارنت (Foscarnet) ممکن است تجویز شوند.

 پیشگیری

- بهداشت فردی: شستشوی منظم دست‌ها، به خصوص پس از تماس با مایعات بدن دیگران یا تغییر پوشک نوزاد.

- در بارداری: زنان باردار باید از تماس نزدیک با کودکان خردسال، به خصوص آنهایی که به مهدکودک می‌روند، پرهیز کنند.

- آگاهی از وضعیت CMV در دوران بارداری: مشاوره و بررسی وضعیت CMV برای زنان باردار یا افرادی که قصد بارداری دارند.

عفونت سیتومگالوویروس در بیشتر افراد بدون عوارض طولانی‌مدت است، اما آگاهی و پیشگیری به‌ویژه در گروه‌های پرخطر اهمیت بسیاری دارد.

نویسنده:ثنا مرادی

سایت دارو باما وابسته به مرکز سلامت ایرانیان ارائه دهنده خدمات پزشکی و پرستاری در منزل در شهر تهران