روش های جدید تصویر برداری سرطان چیست ؟
روشهای تصویربرداری برای تشخیص و مدیریت سرطان در سالهای اخیر پیشرفتهای قابلتوجهی داشتهاند. این روشها به پزشکان کمک میکنند تا با دقت بیشتر و در مراحل اولیه، سرطان را تشخیص دهند و برای درمان آن برنامهریزی کنند. برخی از جدیدترین و پیشرفتهترین روشهای تصویربرداری سرطان عبارتند از:
1. تصویربرداری مولکولی (Molecular Imaging)
PET-CT و PET-MRI: تصویربرداری مقطعی توموگرافی با انتشار پوزیترون (PET) در ترکیب با سیتیاسکن (CT) یا امآرآی (MRI) یکی از پیشرفتهترین روشهای تصویربرداری مولکولی است. این روش به پزشکان امکان میدهد تا تومورها را با استفاده از نشانگرهای رادیواکتیو شناسایی کنند که به نقاط خاصی از بدن (مانند تومورها) متصل میشوند. PET-MRI به ویژه از دقت بیشتری در تشخیص تومورهای نرم و سیستم عصبی مرکزی برخوردار است.
2. تصویربرداری نوری (Optical Imaging)
فوتودینامیک (Photodynamic Imaging): این روش از یک ماده حساس به نور (فوتوسنسیتایزر) استفاده میکند که به تومور تزریق میشود. وقتی این ماده با نور مشخصی تابش داده میشود، شروع به انتشار نور میکند که توسط دوربینهای خاصی قابل تشخیص است. این روش برای تشخیص و هدایت جراحیهای تومورهای سطحی مانند سرطان پوست مورد استفاده قرار میگیرد.
بیوفتونیک (Biophotonic Imaging): این روش بر اساس استفاده از نور برای بررسی تومورهای سطحی و ارزیابی تغییرات در بافتها است. بیوفتونیک میتواند برای تشخیص تومورهای پوست و برخی از انواع سرطانهای دهان و گلو کاربرد داشته باشد.
3. تصویربرداری با نانوذرات (Nanoparticle Imaging)
نانوتکنولوژی در تصویربرداری: نانوذرات میتوانند بهعنوان حاملهای هدفمند برای حمل مواد تصویربرداری به تومورها عمل کنند. این روشها میتوانند به تشخیص زودهنگام سرطانها و همچنین ارائه اطلاعات دقیقتر در مورد اندازه و گستردگی تومور کمک کنند. نانوذرات فلورسانس یا مغناطیسی در ترکیب با MRI و CT از جمله کاربردهای رایج هستند.
4. تصویربرداری پیشرفته رزونانس مغناطیسی (Advanced MRI Techniques)
MRI عملکردی (fMRI): این روش توانایی مغز را در پاسخ به محرکهای مختلف بررسی میکند و میتواند برای تشخیص و ارزیابی سرطانهای مغزی و همچنین برنامهریزی برای جراحیها استفاده شود.
MRI دیفیوژن (Diffusion MRI) و MRI تانسور دیفیوژن (DTI): این تکنیکها حرکت مولکولهای آب در بافتها را بررسی میکنند و به تشخیص دقیقتر تومورها و تعیین محدوده آنها کمک میکنند. این روشها بهویژه در تشخیص و ارزیابی سرطانهای مغز و ستون فقرات مؤثر هستند.
5. تصویربرداری با تابش پروتون (Proton Imaging)
پروتون تراپی و تصویربرداری پروتونی: در این روش، از پرتوهای پروتون برای تصویربرداری و درمان تومورها استفاده میشود. این روش نسبت به روشهای سنتی تابشدرمانی دقت بالاتری دارد و میتواند به کاهش آسیب به بافتهای سالم کمک کند. تصویربرداری پروتونی به پزشکان کمک میکند تا دوز تابش را بهطور دقیق به تومور برسانند.
6. توموگرافی همدوسی اپتیکی (Optical Coherence Tomography - OCT)
OCT: یک تکنیک تصویربرداری نوری است که از نور برای ایجاد تصاویر با وضوح بالا از بافتها استفاده میکند. این روش بهویژه برای تشخیص سرطانهای پوستی، چشم و بعضی سرطانهای دهان و حلق کاربرد دارد.
7. تصویربرداری اسپکتروسکوپی (Spectroscopic Imaging)
تصویربرداری اسپکتروسکوپی مغناطیسی (MRS): این روش یک نوع پیشرفته از MRI است که میتواند ترکیبات شیمیایی در بافتهای بدن را تجزیه و تحلیل کند. این روش بهویژه برای تشخیص سرطانهای مغزی و پروستات استفاده میشود.
نیر-اینفرارد اسپکتروسکوپی (NIRS): این روش از نور نزدیک به فروسرخ برای ارزیابی اکسیژناسیون بافتها استفاده میکند و میتواند در تشخیص سرطانهای پستان و مغز مفید باشد.
8. تصویربرداری چند طیفی (Multispectral Imaging)
Multispectral Imaging: این روش از ترکیبی از چندین طول موج نور برای ایجاد تصاویر با اطلاعات غنی استفاده میکند. این تکنیک میتواند در تشخیص سرطانهای پوست، پستان، و همچنین در ارزیابی واکنش تومورها به درمان مورد استفاده قرار گیرد.
نتیجهگیری
پیشرفتهای اخیر در روشهای تصویربرداری به طور قابلتوجهی دقت تشخیص و مدیریت سرطان را بهبود بخشیدهاند. این روشها به پزشکان اجازه میدهند تا سرطان را در مراحل اولیه و با دقت بیشتری شناسایی کرده و برنامههای درمانی متناسب را طراحی کنند. هر یک از این روشهای جدید تصویربرداری میتواند بهعنوان یک ابزار قدرتمند در مقابله با سرطان عمل کند و امید به بهبود نتایجدرمانی را افزایش دهد.
نویسنده: زهره محمدی
سایت دارو باما وابسته به مرکز سلامت ایرانیان ارائه دهنده خدمات پزشکی و پرستاری در منزل در شهر تهران
خدمات این مرکز شامل :
ویزیت پزشک عمومی و متخصص در منزل
خدمات سونوگرافی در منزل
خدمات رادیولوژی در منزل
خدمات اکوی قلب در منزل
خدمات پرستاری در منزل
آزمایش خون در منزل