نقش تغذیه در پیشگیری از سرطان چیست ؟

تغذیه سالم نقشی اساسی در پیشگیری از سرطان دارد. رژیم غذایی مناسب می‌تواند با کاهش خطر بروز برخی از انواع سرطان‌ها، از این بیماری پیشگیری کند. این نقش به‌ویژه با توجه به تأثیر مواد غذایی بر فرآیندهای بیولوژیکی بدن و تعامل آنها با ژنتیک فرد، اهمیت پیدا می‌کند. در ادامه به نکات کلیدی در رابطه با نقش تغذیه در پیشگیری از سرطان می‌پردازیم:

1. مصرف میوه‌ها و سبزیجات

میوه‌ها و سبزیجات منابع غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند. این مواد می‌توانند:

مبارزه با رادیکال‌های آزاد: آنتی‌اکسیدان‌ها مانند ویتامین C، ویتامین E و بتاکاروتن با خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد، از آسیب‌های سلولی که می‌تواند منجر به سرطان شود، جلوگیری می‌کنند.

تقویت سیستم ایمنی: مواد مغذی موجود در میوه‌ها و سبزیجات به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند و می‌توانند از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری کنند.

2. مصرف فیبر

فیبرهای غذایی در کاهش خطر بروز سرطان‌های دستگاه گوارش، به‌ویژه سرطان کولورکتال، نقش مهمی دارند. فیبر:

کاهش زمان عبور مواد غذایی: با افزایش حجم مدفوع و تسریع در حرکت آن در روده، مدت زمان تماس دیواره روده با مواد سرطان‌زا کاهش می‌یابد.

بهبود سلامت میکروبیوم روده: فیبرها باعث تقویت باکتری‌های مفید در روده می‌شوند که این امر به بهبود سلامت کلی روده و کاهش خطر سرطان کمک می‌کند.

3. مصرف کمتر گوشت قرمز و فرآوری‌شده

تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف زیاد گوشت قرمز و به‌ویژه گوشت‌های فرآوری‌شده (مانند سوسیس و کالباس) می‌تواند خطر بروز سرطان کولورکتال و سایر سرطان‌ها را افزایش دهد. مواد شیمیایی موجود در گوشت‌های فرآوری‌شده و همچنین روش‌های پخت با دمای بالا، مانند سرخ کردن، ممکن است ترکیبات سرطان‌زا ایجاد کنند.

4. مصرف چربی‌های سالم

چربی‌های سالم مانند چربی‌های موجود در روغن زیتون، ماهی‌های چرب (مانند سالمون) و آجیل‌ها می‌توانند:

کاهش التهاب: چربی‌های سالم مانند امگا-3‌ها دارای خاصیت ضد التهابی هستند و می‌توانند از التهاب‌های مزمن که یکی از عوامل ایجاد سرطان است، جلوگیری کنند.

محافظت از سلول‌ها: این چربی‌ها به حفظ سلامت غشای سلولی و بهبود عملکرد سلول‌ها کمک می‌کنند.

5. کاهش مصرف قند و مواد قندی

مصرف بیش از حد قند و مواد قندی می‌تواند به چاقی و مقاومت به انسولین منجر شود که هر دو با افزایش خطر برخی از انواع سرطان‌ها، از جمله سرطان پستان و کولورکتال، مرتبط هستند.

6. مصرف مواد غذایی غنی از فیتوکمیکال‌ها

فیتوکمیکال‌ها ترکیباتی هستند که در گیاهان یافت می‌شوند و می‌توانند اثرات ضدسرطانی داشته باشند. برخی از مواد غذایی که غنی از این ترکیبات هستند عبارتند از:

چای سبز: حاوی پلی‌فنول‌ها است که می‌تواند از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری کند.

سبزیجات چلیپایی (مانند کلم بروکلی): این سبزیجات حاوی گلوکوزینولات‌ها هستند که می‌توانند فرآیندهای سرطانی را در بدن مهار کنند.

7. حفظ وزن سالم

چاقی با افزایش خطر بروز چندین نوع سرطان، از جمله سرطان‌های پستان، پروستات، تخمدان، کبد و کولون، مرتبط است. رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی منظم نقش مهمی در حفظ وزن سالم دارند.

8. کاهش مصرف الکل

مصرف الکل با افزایش خطر سرطان‌های مختلف، از جمله سرطان‌های دهان، گلو، کبد، پستان و کولورکتال، مرتبط است. کاهش یا قطع مصرف الکل می‌تواند خطر بروز این سرطان‌ها را کاهش دهد.

نتیجه‌گیری

تغذیه سالم می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از سرطان ایفا کند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات، فیبر، چربی‌های سالم و فیتوکمیکال‌ها، به همراه کاهش مصرف گوشت‌های فرآوری‌شده، قند و الکل، به بهبود سلامت عمومی و کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک می‌کند. حفظ وزن سالم و پرهیز از رفتارهای غذایی پرخطر نیز از عوامل کلیدی در این راستا هستند.

نویسنده: زهره محمدی 

سایت دارو باما وابسته به مرکز سلامت ایرانیان ارائه دهنده خدمات پزشکی و پرستاری در منزل در شهر تهران