افسردگی در کودکان چیست ؟

افسردگی در کودکان یک اختلال روانی جدی است که می‌تواند بر احساسات، افکار و رفتارهای کودک تأثیر بگذارد. این وضعیت ممکن است به صورت غم و اندوه مداوم، از دست دادن علاقه به فعالیت‌ها و تغییرات در الگوی خواب یا اشتها بروز کند. افسردگی در کودکان ممکن است کمتر قابل تشخیص باشد، زیرا کودکان اغلب قادر به بیان احساسات خود به شیوه‌ای که بزرگسالان انجام می‌دهند، نیستند.

 علائم افسردگی در کودکان

علائم افسردگی در کودکان می‌تواند به صورت‌های مختلف ظاهر شود و شامل موارد زیر است:

1. احساس مداوم غم و اندوه:

  کودک ممکن است به طور مداوم ناراحت یا غمگین به نظر برسد.

2. از دست دادن علاقه به فعالیت‌های مورد علاقه:

  کودک ممکن است علاقه‌اش را به فعالیت‌هایی که قبلاً از آنها لذت می‌برد، از دست بدهد.

3. تغییرات در الگوی خواب و اشتها:

   - ممکن است کودک بیش از حد بخوابد یا بی‌خوابی داشته باشد و یا اشتهایش کاهش یا افزایش یابد.

4. خستگی یا کاهش انرژی:

   - کودک ممکن است دائماً خسته به نظر برسد یا انرژی کمی داشته باشد.

5. تغییرات در عملکرد تحصیلی:

   - افت ناگهانی در نمرات مدرسه یا مشکلات تمرکز می‌تواند نشانه‌ای از افسردگی باشد.

6. رفتارهای تحریک‌پذیر یا خشمگین:

   - کودک ممکن است به راحتی تحریک شود یا به طور مکرر ناراحتی و خشم نشان دهد.

7. احساس بی‌ارزشی یا گناه:

   - کودک ممکن است خود را بی‌ارزش بداند یا بیش از حد احساس گناه کند.

8. افکار مرگ یا خودکشی:

   - اگر کودکی درباره مرگ صحبت کند یا نشانه‌های خودکشی نشان دهد، نیاز فوری به کمک حرفه‌ای دارد.

علل افسردگی در کودکان

افسردگی در کودکان می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله:

عوامل ژنتیکی: سابقه خانوادگی افسردگی می‌تواند خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد.

-عوامل زیستی: تغییرات در مواد شیمیایی مغز (مانند سروتونین) می‌توانند در ایجاد افسردگی نقش داشته باشند.

عوامل محیطی: شرایط زندگی، مانند مشکلات خانوادگی، استرس زیاد، یا تجربه‌های تروماتیک (مثل از دست دادن یکی از والدین یا تجربه‌های آزار) می‌توانند در ایجاد افسردگی موثر باشند.

عوامل روانی و اجتماعی: مشکلات در روابط با دوستان یا اعضای خانواده، تجربه طرد یا قلدری می‌توانند در بروز افسردگی نقش داشته باشند.

 درمان افسردگی در کودکان

درمان افسردگی در کودکان معمولاً به یک رویکرد چندوجهی نیاز دارد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. مشاوره و روان‌درمانی:

  درمان شناختی-رفتاری (CBT): این نوع درمان به کودک کمک می‌کند تا افکار منفی خود را شناسایی کرده و آنها را تغییر دهد.

   - بازی درمانی: به خصوص برای کودکان کوچکتر مفید است و به آنها کمک می‌کند تا احساسات خود را از طریق بازی بیان کنند.

2. دارو درمانی:

   - در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای ضدافسردگی تجویز کند، به‌ویژه اگر افسردگی شدید باشد یا با روان‌درمانی بهبود نیابد.

3. حمایت از خانواده:

   - آموزش خانواده درباره افسردگی و نحوه حمایت از کودک بسیار مهم است. ایجاد محیطی حمایت‌کننده و امن در خانه می‌تواند در بهبود کودک مؤثر باشد.

4. مدیریت استرس:

   - کمک به کودک در یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس، مانند تنفس عمیق یا مدیتیشن، می‌تواند مفید باشد.

 اهمیت تشخیص و درمان زودهنگام

تشخیص و درمان به‌موقع افسردگی در کودکان اهمیت بسیاری دارد، زیرا افسردگی می‌تواند بر رشد اجتماعی، تحصیلی و عاطفی کودک تأثیر منفی بگذارد. با درمان مناسب، بسیاری از کودکان می‌توانند به زندگی عادی و شادی بازگردند. اگر فکر می‌کنید کودکی ممکن است دچار افسردگی باشد، مهم است که با یک متخصص روان‌شناس یا روان‌پزشک کودک مشورت کنید.

نویسنده: سهیلا محمدخانی 

سایت دارو باما وابسته به مرکز سلامت ایرانیان ارائه دهنده خدمات پزشکی و پرستاری در منزل در شهر تهران