مصرف بی رویه مُسکن ها، چرخه معیوبی از سردردها را ایجاد می کند
مصرف بی‌رویه مسکن‌ها، به ویژه برای درمان سردرد، می‌تواند یک چرخه معیوب ایجاد کند که به آن سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو (Medication Overuse Headache) گفته می‌شود. این نوع سردرد به دلیل مصرف مداوم و زیاد مسکن‌ها برای تسکین سردردهای اولیه (مانند سردردهای تنشی یا میگرن) ایجاد می‌شود و می‌تواند به مشکلات پیچیده‌تری منجر شود. در ادامه به این پدیده و عواقب آن پرداخته می‌شود:
چگونه مصرف بی‌رویه مسکن‌ها باعث سردرد می‌شود؟
تأثیر معکوس مسکن‌ها: مصرف منظم مسکن‌ها ممکن است ابتدا سردرد را تسکین دهد، اما با گذشت زمان و مصرف مکرر، بدن به داروها عادت می‌کند. این مسئله باعث می‌شود که مسکن‌ها تأثیر کمتری داشته باشند و فرد برای تسکین درد به دوزهای بیشتری نیاز پیدا کند.
افزایش حساسیت به درد: مصرف بی‌رویه مسکن‌ها می‌تواند به افزایش حساسیت مغز به درد منجر شود. در نتیجه، فرد پس از قطع دارو با سردردهای شدیدتری مواجه می‌شود.
وابستگی به دارو: وقتی فرد به طور مرتب از مسکن‌ها استفاده می‌کند، بدن به دارو وابسته می‌شود و با قطع آن، سردرد باز می‌گردد. این چرخه باعث می‌شود که فرد دوباره و بیشتر از مسکن استفاده کند و در نهایت وارد چرخه‌ای معیوب از مصرف بی‌رویه و سردردهای مداوم شود.
کاهش اثربخشی درمان‌های دیگر: مصرف مداوم مسکن‌ها می‌تواند اثربخشی سایر روش‌های درمانی، مانند تغییر سبک زندگی یا داروهای تجویزی دیگر، را کاهش دهد.
علائم سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو
سردرد روزانه یا تقریباً روزانه
شدت و الگوی سردرد مشابه یا بدتر از سردردهای اولیه
سردرد پس از بیدار شدن از خواب
نیاز به مصرف مسکن بیشتر برای تسکین درد
جلوگیری و مدیریت
مصرف کنترل‌شده مسکن‌ها: باید از مصرف مداوم و بی‌رویه مسکن‌ها (مانند ایبوپروفن، استامینوفن، یا آسپرین) پرهیز کرد و مصرف آنها را به حداقل ممکن رساند (معمولاً کمتر از 2 بار در هفته).
مشاوره پزشکی: اگر سردردها مکرر هستند، باید به جای مصرف مداوم مسکن، به پزشک مراجعه کرد تا علت اصلی سردرد تشخیص داده شود و درمان مناسبی انتخاب شود.
استفاده از درمان‌های جایگزین: روش‌های غیر دارویی مانند تکنیک‌های آرام‌سازی (مدیتیشن، یوگا)، فیزیوتراپی، اصلاح سبک زندگی و مدیریت استرس می‌توانند به کاهش سردرد کمک کنند.
درمان دارویی مناسب: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای پیشگیرانه یا درمان‌های جایگزین برای کنترل سردرد توصیه کند که به مصرف بی‌رویه مسکن‌ها نیازی نباشد.
به طور کلی، مصرف بی‌رویه مسکن‌ها می‌تواند به جای تسکین سردرد، آن را تشدید کند و چرخه‌ای معیوب از سردردهای مداوم ایجاد کند. توجه به مصرف کنترل‌شده و مراجعه به پزشک برای درمان ریشه‌ایسردرد ضروری است.
نویسنده: زهره محمدی
