آشنایی با انواع گلاس آینومر در دندانپزشکی
گلاس آینومر (Glass Ionomer) یکی از مواد پرکاربرد در دندانپزشکی است که به دلیل خواص خاص خود از جمله آزادسازی فلوراید، سازگاری با بافت دندان، و ایجاد پیوند شیمیایی با دندان، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. گلاس آینومرها به طور کلی بر پایه‌ی اسید پلی‌آکریلیک و شیشه‌ای خاص ساخته شده‌اند. این مواد در انواع مختلف و با کاربردهای متفاوتی در دندانپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه به معرفی انواع گلاس آینومر و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم.
1. گلاس آینومر سنتی (Conventional Glass Ionomer)
ویژگی‌ها:
این نوع از گلاس آینومرها از ترکیب پودر شیشه آلومینوسیلیکات و مایع اسید پلی‌آکریلیک تشکیل می‌شوند.
آزادسازی مداوم فلوراید، که به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کند.
پیوند شیمیایی با بافت دندان بدون نیاز به چسب.
کاربردها:
استفاده در ترمیم‌های کلاس 3 و 5 (برای دندان‌های قدامی و در نواحی غیر تحت فشار جویدن).
استفاده به عنوان لایه زیرین در ترمیم‌های کامپوزیتی یا آمالگام.
مناسب برای ترمیم‌های موقت.
2. گلاس آینومر رزین-اصلاح‌شده (Resin-Modified Glass Ionomer - RMGI)
ویژگی‌ها:
این نوع از گلاس آینومر شامل مواد رزینی است که موجب افزایش استحکام و مقاومت در برابر رطوبت می‌شود.
قابلیت آزادسازی فلوراید مشابه گلاس آینومرهای سنتی را دارد، اما با خواص فیزیکی بهتری مانند مقاومت بالاتر و استحکام بیشتر.
قابلیت پلیمریزاسیون نوری (با استفاده از نور برای سخت شدن مواد).
کاربردها:
ترمیم‌های دندانی در کودکان (پوسیدگی‌های کوچک و ترمیم‌های کلاس 3 و 5).
استفاده به عنوان لایه زیرین ترمیم‌ها.
چسباندن تاج‌ها و بریج‌ها.
ترمیم‌های طوق دندان که تحت فشار جویدن نیستند.
3. سیمان‌های چسبی گلاس آینومر (Glass Ionomer Cement - GIC)
ویژگی‌ها:
به عنوان یک ماده چسبی قوی عمل می‌کند و برای چسباندن روکش‌ها و بریج‌ها به دندان استفاده می‌شود.
آزادسازی فلوراید و ایجاد پیوند شیمیایی قوی با دندان، از ویژگی‌های مهم این نوع است.
کاربردها:
چسباندن روکش‌های فلزی و سرامیکی.
چسباندن بریج‌ها و ترمیم‌های غیرمستقیم دندان.
چسباندن ارتودنسی، مانند بریس‌ها.
4. گلاس آینومر نوری (Light-Cured Glass Ionomer)
ویژگی‌ها:
با استفاده از تابش نور، به سرعت سخت می‌شود.
ترکیبی از گلاس آینومر با قابلیت پلیمریزاسیون نوری، که مزیت زمان کمتر برای سخت شدن و تنظیم دقیق‌تر را دارد.
کاربردها:
استفاده در ترمیم‌های کوچک که نیاز به سرعت دارند.
کاربرد در ترمیم‌های موقت یا بخش‌هایی از دندان که فشار کمتری دارند.
5. گلاس آینومر با ویسکوزیته بالا (High Viscosity Glass Ionomer)
ویژگی‌ها:
دارای ویسکوزیته بالا و مقاومت بیشتر در برابر سایش.
نسبت به سایر انواع گلاس آینومرها، استحکام بیشتری دارد و می‌تواند فشارهای بیشتری را تحمل کند.
کاربردها:
استفاده در ترمیم‌های دائمی در مناطق با فشار زیاد جویدن.
مناسب برای ترمیم‌های طوق دندان و دندان‌های خلفی که تحت فشار جویدن هستند.
6. گلاس آینومر ترمیمی (Restorative Glass Ionomer)
ویژگی‌ها:
این نوع گلاس آینومر بیشتر برای ترمیم‌های دندانی استفاده می‌شود.
آزادسازی فلوراید، ایجاد پیوند شیمیایی قوی با دندان و تطابق خوب با رنگ دندان.
کاربردها:
ترمیم پوسیدگی‌های دندان‌های شیری.
ترمیم‌های کلاس 3 و 5 در بزرگسالان.
استفاده به عنوان ترمیم‌های موقت یا در شرایط خاص به عنوان ترمیم دائمی.
7. گلاس آینومر برای درمان‌های پیشگیرانه (Preventive Glass Ionomer)
ویژگی‌ها:
دارای ترکیباتی است که به آزادسازی مداوم فلوراید کمک می‌کند و به عنوان ماده‌ای پیشگیرانه در دندانپزشکی به کار می‌رود.
کاربردها:
سیلانت‌های دندانی برای محافظت از شیارهای دندان‌های مولر در برابر پوسیدگی.
مناسب برای کودکان و نوجوانان به منظور پیشگیری از پوسیدگی در دندان‌های دائمی.
نتیجه‌گیری:
گلاس آینومرها در دندانپزشکی به دلیل خواص خاص خود از جمله آزادسازی فلوراید، پیوند شیمیایی با دندان و سازگاری بالا با بافت دندانی، از جمله مواد پرکاربرد هستند. انواع مختلف گلاس آینومر با توجه به نیازهای متفاوت دندانپزشکی، از جمله ترمیم‌های دائمی و موقت، چسباندن روکش‌ها و بریج‌ها،و استفاده در درمان‌های پیشگیرانه به کار می‌روند.
نویسنده: زهره محمدی
