ارتباط بین ژنتیک و فشار خون بالا

فشار خون بالا (هیپرتانسیون) به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل خطر برای بیماری‌های قلبی-عروقی، تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد که یکی از مهم‌ترین آنها ژنتیک است. ارتباط بین ژنتیک و فشار خون بالا به این معناست که اگر در خانواده‌ای افراد مبتلا به فشار خون بالا وجود داشته باشند، احتمال ابتلا به این بیماری در سایر اعضای خانواده بیشتر خواهد بود.

جنبه‌های ژنتیکی مرتبط با فشار خون بالا:

وراثت چندژنی (Polygenic Inheritance):

فشار خون بالا یک اختلال پیچیده و چندژنی است، به این معنا که مجموعه‌ای از ژن‌ها به جای یک ژن خاص در ایجاد آن دخیل هستند. این ژن‌ها می‌توانند در مسیرهای مختلفی از جمله تنظیم سدیم، سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون (RAAS)، و عملکرد عروق تأثیر بگذارند.

هر یک از این ژن‌ها می‌توانند به تنهایی تأثیر کمی داشته باشند، اما وقتی با هم ترکیب می‌شوند، می‌توانند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهند.

جهش‌های ژنتیکی خاص:

در برخی موارد نادر، فشار خون بالا می‌تواند نتیجه جهش‌های ژنتیکی خاص باشد که به طور مستقیم باعث اختلال در تنظیم فشار خون می‌شوند. به عنوان مثال، جهش در ژن‌هایی که عملکرد کانال‌های سدیمی را تنظیم می‌کنند، می‌تواند منجر به اختلالات نادری مانند هیپرتانسیون ناشی از سندرم لیدل شود.

تاثیرات اپی‌ژنتیک:

عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند رژیم غذایی، استرس، و مصرف دخانیات می‌توانند بر بیان ژن‌ها تأثیر بگذارند، که به این اثرات اپی‌ژنتیک گفته می‌شود. تغییرات اپی‌ژنتیک می‌توانند به طور موقت یا دائم بیان ژن‌های مرتبط با فشار خون را تغییر دهند و در نتیجه منجر به تغییرات در فشار خون شوند.

وراثت اپی‌ژنتیک: برخی تغییرات اپی‌ژنتیک می‌توانند از نسلی به نسل دیگر منتقل شوند، به این معنا که سبک زندگی والدین ممکن است بر سلامت قلب و عروق فرزندان تأثیر بگذارد.

تداخل ژن‌ها و محیط:

ژنتیک تنها بخشی از معادله است. تأثیر ژنتیک بر فشار خون معمولاً در تعامل با عوامل محیطی مانند رژیم غذایی پرنمک، کم‌تحرکی، مصرف الکل و چاقی ظاهر می‌شود. برای مثال، فردی با زمینه ژنتیکی قوی برای فشار خون بالا ممکن است با پیروی از یک سبک زندگی سالم، این خطر را کاهش دهد 

نویسنده: رزیتا مرادی