راه های مقابله با افسردگی در کودکان چیست؟

مقابله با افسردگی در کودکان نیازمند رویکردهای متنوع و هماهنگ است تا بتوان از بروز و شدت یافتن این مشکل جلوگیری کرد و در صورت وقوع، آن را به‌موقع درمان کرد. در ادامه به چندین راهکار برای مقابله با افسردگی در کودکان اشاره می‌شود:

1. ایجاد فضای امن و حمایتگرانه

محبت و توجه: مهم است که کودکان در محیطی زندگی کنند که احساس امنیت، محبت و حمایت کنند. والدین و مربیان باید به کودکان نشان دهند که همیشه در کنارشان هستند و آماده شنیدن مشکلات و احساسات آن‌ها هستند.

توجه به تغییرات رفتاری: والدین و مربیان باید به تغییرات ناگهانی در رفتار کودکان مانند انزوا، کاهش علاقه به فعالیت‌های مورد علاقه یا مشکلات خواب توجه داشته باشند و در صورت مشاهده این تغییرات، سریعاً اقدام کنند.

2. تشویق به بیان احساسات

صحبت کردن درباره احساسات: کودکان باید یاد بگیرند که احساسات خود را بیان کنند. والدین می‌توانند با پرسیدن سؤالات ساده و باز، کودکان را به بیان آنچه در دل دارند تشویق کنند.

گوش دادن فعال: هنگام صحبت با کودکان، با دقت به حرف‌هایشان گوش دهید و بدون قضاوت یا قطع کردن حرف‌هایشان، به آن‌ها اجازه دهید تا احساساتشان را کاملاً بیان کنند.

3. تشویق به فعالیت‌های فیزیکی و بازی

ورزش و بازی: فعالیت‌های فیزیکی می‌توانند سطح استرس و اضطراب را کاهش دهند و باعث ترشح هورمون‌های شادی‌بخش مانند اندورفین در بدن کودکان شوند. والدین باید کودکان را به ورزش و بازی‌های فعال تشویق کنند.

فعالیت‌های گروهی: شرکت در فعالیت‌های گروهی مانند ورزش‌های تیمی می‌تواند حس تعلق و ارتباط اجتماعی را در کودکان تقویت کند و به کاهش احساس تنهایی و افسردگی کمک کند.

4. توجه به رژیم غذایی و خواب

تغذیه سالم: رژیم غذایی متعادل و سالم می‌تواند بر خلق‌و‌خو و انرژی کودکان تأثیر مثبت بگذارد. مصرف غذاهای حاوی امگا-3، میوه‌ها، سبزیجات و مواد مغذی دیگر باید تشویق شود.

تنظیم خواب: خواب کافی و منظم برای سلامت روانی کودکان بسیار مهم است. والدین باید به الگوی خواب کودکان توجه کنند و محیطی مناسب برای خوابیدن فراهم کنند.

5. تقویت اعتماد به نفس و خودباوری

تشویق به استقلال: کودکان باید احساس کنند که توانایی حل مشکلات را دارند و می‌توانند به تنهایی کارها را انجام دهند. والدین باید با ارائه فرصت‌های مناسب، استقلال کودکان را تقویت کنند.

تحسین و تشویق: تحسین تلاش‌ها و موفقیت‌های کودکان، حتی اگر کوچک باشند، می‌تواند اعتماد به نفس آن‌ها را افزایش دهد و احساس ارزشمندی در آن‌ها ایجاد کند.

6. آموزش مهارت‌های مقابله‌ای

مهارت‌های حل مسئله: کودکان باید یاد بگیرند که چگونه با مشکلات و چالش‌های زندگی روبرو شوند. آموزش مهارت‌های حل مسئله و تصمیم‌گیری می‌تواند به آن‌ها در مقابله با استرس و افسردگی کمک کند.

مدیریت استرس: آموزش تکنیک‌های ساده مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و تمرینات آرامش‌بخش می‌تواند به کودکان کمک کند تا استرس خود را کاهش دهند.

7. حفظ روابط اجتماعی و ارتباطات مثبت

حمایت اجتماعی: دوستان و خانواده نقش مهمی در حمایت از کودکان دارند. تشویق کودکان به حفظ و گسترش روابط دوستانه می‌تواند به کاهش احساس تنهایی و افسردگی کمک کند.

فعالیت‌های اجتماعی: شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و گروهی مانند کلاس‌های هنری، ورزشی یا فرهنگی می‌تواند کودکان را به تعامل با دیگران ترغیب کند و روحیه آن‌ها را تقویت کند.

8. جستجوی کمک حرفه‌ای در صورت لزوم

مشاوره و روان‌درمانی: در صورتی که علائم افسردگی در کودک شدید باشد یا ادامه یابد، والدین باید به یک مشاور یا روان‌شناس کودک مراجعه کنند. درمان‌های روان‌درمانی مانند رفتاردرمانی شناختی (CBT) می‌تواند به کودک کمک کند تا با افسردگی خود مقابله کند.

مداخله به‌موقع: تأخیر در جستجوی کمک حرفه‌ای می‌تواند باعث تشدید علائم افسردگی شود. بنابراین، در صورت نیاز به کمک حرفه‌ای، والدین نباید تردید کنند.

9. آموزش مهارت‌های مثبت‌اندیشی

تمرکز بر نقاط قوت: والدین می‌توانند به کودکان یاد بدهند که به جای تمرکز بر ناکامی‌ها، بر موفقیت‌ها و نقاط قوت خود تمرکز کنند. این کار به تقویت روحیه و افزایش رضایت از خود کمک می‌کند.

تمرین شکرگزاری: آموزش شکرگزاری برای چیزهای کوچک و بزرگ می‌تواند به کودکان کمک کند تا نگرش مثبت‌تری نسبت به زندگی پیدا کنند و احساس خوشبختی بیشتری داشته باشند.

نتیجه‌گیری

مقابله با افسردگی در کودکان نیازمند توجه، حمایت و مداخله‌های به‌موقع است. با ایجاد محیطی محبت‌آمیز و حمایتگر، تشویق به بیان احساسات، فعالیت‌های فیزیکی، تغذیه مناسب، و در صورت نیاز جستجوی کمک حرفه‌ای، والدین و مربیان می‌توانند به کودکان کمک کنند تا با افسردگی مقابله کنند و به زندگی شادتر و سالم‌تری دست یابند.

نویسنده: زهره محمدی 

سایت دارو باما وابسته به مرکز سلامت ایرانیان ارائه دهنده خدمات پزشکی و پرستاری در منزل در شهر تهران